Somber
Het begon al toen ik wakker werd. Het huis, mijn donsdeken, de ochtend waren gezellig warm. Het was dan wel halfacht, en ja, ik was laat gaan slapen, maar dat gebeurt wel vaker. Zes uurtjes slaap zijn niet ongewoon voor mij. Hoogstens een kopje warme choco en ik kan alweer een dagje verder. Maar vandaag was er dat rotgevoel, die somberheid. Die, alsof het Duits is. Duits en melancholisch. Die Somberheid, die Droefnis, die Lieveheersbeesttreurigheid die zich als een geeuwende kauwgom over je uitstrekt. Ik wil mijn ledematen losgooien, huilen, heel hard lachen om deze ketens van me af te gooien. Maar het gaat niet. De universiteitbibliotheek is stil en individualistisch. Naar buiten gaan? De zon lacht uitnodigend, maar de kou zou mijn schouders verlammen en me nog ellendiger doen voelen. Mijn trui roept nochtans vrolijkheid uit: regenboogkleurtjes. En toch... misschien was het een droom. De engheid die je 's ochtends vergeet, maar toch nog in je lichaam zit. Achter een verborgen hoekje. Zoals vorige week, toen ik dacht dat ik een persoonlijke mail naar de verkeerde persoon had verstuurd. Het duurde maar enkele seconden of ik besefte dat ik me voor niets zorgen had gemaakt. Toch voelde ik me nog heel de avond alsof ik had geblunderd. Misschien ligt het dus aan de UM-kaart, waarvan ik dacht dat ik hem verloren was. Een zoek- en vraagtocht langs zowat alle Randwijckse recepties leverde geen kaartje op. Wanhopig spitte ik nogmaals in mijn oude Kiplingportefeuille... en jawel!
Verdorie Veerle, verveel de lezer niet met je eigen cognitief therapeutisch gezever. Kan het hen iets schelen dat je om 14u op 14/01/2008 zonder goede reden wil janken in de bibliotheek en het vervolgens probeert te rationaliseren. Eigenlijk kan dit een voorbeeld zijn van Self-Perception. Hmmm.... dus als ik nu heel de tijd geforceerd lach, zou ik me vrolijker moeten voelen. Nee, dat zorgt juist voor extra wrijving. Maar goed, mijn practicumgroep moet zich richten op selfperception, maar dan van motivatie. Waarom nemen mensen de trap? Nuja, dat zullen we de mensen vragen. Maar er is meer aan de hand. Venijnige trucjes van de psycholoog. Wij hangen een bordje bij de trap dat zegt: neem de lift! Als de mensjes nietsvermoedend bovenkomen vragen we hen waarom ze de trap namen. Een kijken of ze zichzelf beter willen presenteren... sociale wenselijkheid... menselijkheid... beestig...
Gisteren ontdekte ik Charlotte's web. Charlotte, een spin, spon heel mijn avond vol met film plus extra's. Heel bruikbaar voor mijn essay, vermoed ik. Michel Vandebosch is de metafoor voor Charlotte (de spin die het kleine varkentje Wilbur van de dood wil redden). Wilbur (het kleine varkentje) is metafoor voor al die onschuldige dieren die geslacht worden en dat helemaal niet willen. Fern, het kleine meisje met hart voor dieren, is metafoor voor de dubbele moraal tov dieren. Enerzijds houden mensen zielsveel van hun huisdieren ( of dit nu een kat, hond, muis, rat, konijn, slang of varken is). Eendjes voeren, paardrijden, geitjes aaien, 'oh' roepen bij beelden van lammetjes en kalfjes. We walgen van de gedachte dat er in China honden en katten worden gegeten. Het is onethisch en oneerlijk. Ik vraag me eigenlijk af hoeveel mensen hond zouden willen proeven als het hen werd gevraagd. Maar een beetje hondenbaasje zal hier niet aan beginnen, vermoed ik. Ook het eten van cavia's, een gewoonte in Ecuador, wordt in Belgie op veel vieze gezichten bekeken. Een cavia toch niet? Met pootjes en al gefrituurd... En als ze horen over de gefrituurde insecten, beginnen ze al helemaal te kokhalzen.
Anderzijds is het eten van veel van diezelfde dieren uit het huisdierenrijtje (denk aan konijnen, lammetjes, kippen, geitjes, paarden, etz...) hier de gewoontste zaak ter wereld. Meer nog, veel mensen blijken enorm 'fond of' hun dagelijkse portie vlees. Zelfs tot in het agressieve. Elke Belgische vegetarier (alleszins in mijn ervaring) zal zich wel momenten herinneren waarin hij/zij tijdens het eten van zijn/haar vegetarische burger minachtend werd bekeken. Vervolgens komen de vragen: "waarom eet je geen vlees". Of soms wordt het vragengedeelte meteen overgeslagen en krijg je meteen een hoop argumenten naar je gezicht geslingerd. Je bent nog rustig aan het kauwen en kan niet meteen antwoorden. Dit verhaal heb je al zo vaak gedaan. Dus zeg je kort en duidelijk, zonder al te veel te moraliseren of de 'tafelsfeer' te verpesten: " ik eet geen vlees uit morele overwegingen en uit respect. ik voel me er niet goed bij om het lichaam van een dood dier te eten." Wat dan volgt zijn meestal de uiting van de oerinstincten: " onze voorouders aten toch ook vlees, dat is altijd zou geweest". Je zou dan evenzoveel naast de kwestie kunnen praten en afdwalen door te zeggen dat "de aarde, volgens onze voorouders, ook duizenden jaren lang 'plat' was, dat kannibalisme ook een traditie is, dat honderd jaar geleden kinderarbeid ook de normaalste zaak van de wereld was, dat de mens ook 'altijd' geen kwaad heeft gezien in slavernij, om met de Holocaust als toppunt van intolerantie te besluiten. Ik vermijd het allemaal liever. Vooral bij het woord 'Holocaust' veren mijn tafelmaatjes meestal recht, vatten het verkeerd op en beginnen over 'mensen met dieren gelijkstellen' en 'mensen zijn ontwikkelder' of zelfs ' dieren weten/voelen toch niets'. Stel je voor dat je op dat moment echt geen urenlange discussie wilt, dat je van je vegetarische burger wil genieten, wilt small-talken en vriendelijk zijn,... Bondige feedback, focussen. Je kan op dat moment naar de andere kant van de moraal verspringen. "Stel je nu eens voor dat het jouw hond/huisdier zou zijn?" (als de persoon in kwestie een huisdier heeft). Maar 99 tegen 100 wil je gesprekspartner er helemaal niet over nadenken. Zijn/haar doel is: jouw bewijzen dat je een belachelijke aansteller bent om geen vlees te eten. Vaak volgt dan iets als " maar die dieren zijn speciaal gekweekt om opgegeten te worden. Anders bestonden ze niet." Ik zou dan de filosofie erbij kunnen halen. Wat is het beste? Een utilitarist viert het leven. Hoe meer leven, hoe meer vreugd. Hoe minder lijden voor zoveel mogelijk individuen, hoe beter. Maar heeft een leven van enkel leed wel zin, is het dan niet het grootste geluk voor een dier om helemaal niet geboren te worden. Ik vraag me soms zelf af of het beter is om niet geboren te worden. Voor mijn leven ben ik er nog niet uit. Ik kan me natuurlijk optrekken aan de goede momenten, de liefde, de dingen die ik zelf wil waarmaken, de boeken die ik wil schrijven, de moeder die ik ooit wil zijn, het gelukkig-zijn ondanks het bewuste vooruitzicht op de dood. Maar is een dier zich bewust dat hij dood zal gaan. Een klein kind is zich daar ook niet bewust van, maar mag je het daarom doden? Ik maakte een vergelijking tussen baby's en dieren tijdens een spreekbeurt op het middelbaar, maar mijn medeklasgenoten vonden het luguber. Kinderen hebben vanaf 2,5 jaar zelfbewuste emoties. Ik weet niet hoe het met dieren zit. Ze weten zeker wel wat ze willen. Jip, mijn hond, kan stikjaloers zijn op de kat. Jip kan verwachtingen en hoop hebben (op een wandeling bijvoorbeeld). Hij heeft een communicatievermogen om zonder woorden zijn willetje op te dringen. Hij is geconditioneerd (door mij), leerde trucjes net zoals je een kind door beloning en straf dingen kan leren. Jip is vaak bang (voor grote honden bijvoorbeeld), hij is woedend als hij mensen fysiek gewelddadig ziet zijn, hij kan blij zijn zoals geen mens ooit kwispelen kan en treuren als een hond. Goh, het lijkt me erg onwaarschijnlijk dat Jip somber in zijn mandje zit te janken omdat hij niet naar binnen mag, maar niet zou beseffen dat hij somber was. Is dat dan het tegenovergestelde van zoals ik op dit moment voel? Ik ben somber, ik weet dat ik me somber voel, maar niet weet waarom. Jip zich dus somber voelen en weten waarom, maar niet beseffen dat hij somber is. Dat is toch wel erg ver gezocht. "Je huilt zo sinds je vriendinnetje je verlaten heeft, ben je somber ofzo?" Jip: "Jank, jank, geen idee".
De grote dooddoener van zo'n gesprek en meestal ook het moment dat ik liever wil opstaan wegens 'zinloze discussie' is de gedoemde " Maar planten kunnen toch ook gevoelens hebben". Maar de uitleg hieromtremt heb ik al neergeschreven in mijn vorige logboekfragment: van planten weet je het niet zeker, want ze hebben geen centraal zenuwstelsel. Ze leven, dat is een feit. Maar je moet iets eten en mits je van dieren zeker weet dat ze voelen, kies ik liever voor de planten. Wat willen ze trouwens bewijzen? Willen ze zichzelf goedpraten? Vinden ze dat rechtvaardig? En wat als een Europeaan zin zou krijgen in een mensenvlees dieet. Zou die kannibaal zich kunnen verantwoorden door te zeggen "Ach, dieren hebben mischien toch ook gevoelens". Waar slaat dat nu op??? Dat kan juist een reden zijn om die gevoelens-levende-wezens van je menukaart te schrappen, niet om het kannibalisme goed te praten.
Maar goed, de sappigste details laat ik voor de volgende log (en voor mijn essay). Charlotte's web he. Onthou de titel, kijk de film, lees het boek! vind woorden om dieren te beschrijven en spaar hen...
Lieve 'salutations'
Veerle
Geen opmerkingen:
Een reactie posten